Γίνε Μέλος
Ανάλαβε Δράση
Ενίσχυσέ Μας
Ανακοινώσεις
Εκδηλώσεις
Αρθρογραφία
Επικοινωνία
Menu Icon
Layout Image

Το Σχέδιο για την “Υποστήριξη” των Δανειοληπτών

8 Δεκεμβρίου 2019 8:05 ΜΜ

της Ειρήνης Αντωνίου

«Η ηλεκτρονική πλατφόρμα της Τράπεζας είναι στη διάθεση των πελατών της! Εκδηλώστε το ενδιαφέρον σας και το δάνειό σας θα ρυθμισθεί όπως εξυπηρετεί εσάς, το πιθανότερο και να ‘κουρευτεί’!!». Με άλλα λόγια, «Ανοίξαμε και σας περιμένουμε»!

Στην οποία πλατφόρμα, ωστόσο, δεν ερωτάται ο πρώην συνεπής πελάτης για ποιο λόγο έγινε  ασυνεπής. Για παράδειγμα, μήπως έμεινε άνεργος ή του μειώθηκε η σύνταξη ή αν αυτή η ίδια η Τράπεζα του έκοψε τελείως την επικούρηση(!). Προφανές, λοιπόν, ότι η ηλεκτρονική πλατφόρμα δεν είναι παρά ένα μέσον δημιουργίας νέας βάσης δεδομένων, που θα διευκολύνει τις Τράπεζες να ‘κυνηγήσουν’ τους δανειολήπτες μέσα από τα περιουσιακά τους στοιχεία προωθώντας δάνεια και δεδομένα είτε σε funds, που επιθυμούν να τα διαχειριστούν, είτε σε SPVs, που θα τιτλοποιήσουν τα δάνεια και θα τα προωθήσουν σε θεσμικούς επενδυτές.

Κατ’ αρχάς, οι Έλληνες τραπεζίτες έστησαν – χωρίς ιδιαίτερα κεφάλαια, παρά μόνο με τις  κατάλληλες διασυνδέσεις- τα funds. Τα funds είναι εταιρείες, που έχουν πάρει άδεια λειτουργίας και εποπτεύονται από την Τράπεζα της Ελλάδος βάσει του ν. 4354/2015 (βλέπε 3ο μνημόνιο), ο δε σκοπός τους ήταν να αγοράσουν πάμφθηνα τα κόκκινα (μη εξυπηρετούμενα) δάνεια από τις Τράπεζες (από 20% μέχρι και στο 1% της ονομαστικής τους αξίας). Από την στιγμή που τα πήραν, η Τράπεζα έγινε ο μεσολαβητής-ταχυδρόμος, που απλά προωθεί την όλη αλληλογραφία μεταξύ του δανειολήπτη και του fund που έχει το δάνειό του. Το δεύτερο σκέλος του εγχειρήματος λειτουργίας αυτών των «άυλων» εταιρειών ήταν να απευθυνθούν στους δανειολήπτες –μέσω της αρχικής δανείστριας Τράπεζας- προκειμένου να τους πουλήσουν το δάνειό τους στο 20% – 50% της ονομαστικής του αξίας. Έτσι θα φαινόταν ότι η ‘καλή’ Τράπεζα θα έκανε ένα γενναίο «κούρεμα» μέχρι και 80% στα δάνεια χωρίς υποθήκη. Όντως, αυτό ακούστηκε ευρέως, αλλά,  επειδή ο κόσμος δεν είχε λεφτά ούτε για το 20% του δανείου του, το σχέδιο κερδοσκοπίας των funds δεν ευόδωσε. Οπότε, η προηγούμενη κυβέρνηση -με εισήγηση των τραπεζιτών, φυσικά- πρότεινε κάτι ‘πολύ ωραίο’: Να πληρώσει το δημόσιο, δηλ. ο Έλληνας φορολογούμενος, μια σειρά δόσεων αυτών των κόκκινων δανείων! Και μ’ ένα σμπάρο, δυο τρυγόνια. Επιδότηση δόσης στους δανειολήπτες και, ταυτόχρονα, απόδοση κέρδους σ’ αυτούς που έστησαν τα funds-διαχειριστές των δανείων τους. Παράλληλα, η οφειλή θα παραμείνει μαζί με την υποθήκη, αλλά σε έναν καινούργιο φορέα, σε ένα SPV ή bad bank, όπως λέγεται ότι θα φτιάξουν. Είναι το «όχημα», που θα μεταφέρει το χρέος των δανειοληπτών από τις Τράπεζες στο κράτος!! Είναι ο τέλειος τρόπος της νέας ανακεφαλαιοποίησης των Τραπεζών εις βάρος του δημόσιου προϋπολογισμού!!

Το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) ήταν φυσικά και ο πρώτος εμπνευστής της δημιουργίας αυτού του οχήματος, μέσω του οποίου, αντί τα κόκκινα δάνεια να δοθούν σε ένα fund, η τράπεζα μπορεί να τα δώσει σε μια «ειδικού σκοπού» εταιρία. Σημαντική διαφορά: τώρα θα έχουν την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου!!

Η Τράπεζα της Ελλάδος έχει επιτρέψει ήδη από το 2018 την μεταβίβαση των κόκκινων, αλλά και των πράσινων (εξυπηρετούμενων) δανείων, σε SPVs (Special Purpose Vehicles – οχήματα ειδικού σκοπού). Τα SPVs είναι ειδικές εταιρικές μορφές, που στην Ελλάδα, εκτός από την ανακεφαλαιοποίηση των Τραπεζών, θα εξυπηρετήσουν και έναν άλλο ειδικό σκοπό: θα απαλλάξουν τους μεγαλοδανειολήπτες από τα δάνεια! Φωτεινό παράδειγμα αποτελεί μεγάλη εταιρεία-κολοσσός, η οποία ήδη έστησε ένα SPV από δίπλα, του φόρτωσε τα 350 εκατ. δάνεια, που είχε πάρει από 4 τράπεζες, και μετά τα αγόρασε ο ίδιος ο όμιλος έναντι 41 εκατ. ευρώ! Σε κάποια στιγμή θα το ….. χρεοκοπήσει το SPV και θα το εξαφανίσει! Η δε ζημιά θα φορτωθεί στους καταθέτες και στους «μικρούς» δανειολήπτες, που αδυνατούν τελείως να προβούν σε τέτοιους χειρισμούς, αφού ούτε οικονομική επιφάνεια διαθέτουν ούτε κατάλληλες γνωριμίες μέσα στην ΤΕ ώστε να πάρουν άδεια λειτουργίας για SPV.

Τι ωραία που θα αφαιρούν τώρα οι Τράπεζες τα δάνεια από τους ισολογισμούς τους… Το νέο σχέδιο κυβέρνησης και Τράπεζας της Ελλάδας για τη μείωση των κόκκινων δανείων, που ονομάζεται «Ηρακλής», έλαβε στις αρχές του Οκτωβρίου το πράσινο φως από τη Διεύθυνση Ανταγωνισμού της Ε.Ε.  Στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού, ένα όχημα ειδικού σκοπού (SPV) –δηλαδή ένας φορέας τιτλοποίησης με δική του διαχείριση- θα αγοράζει από την τράπεζα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (το πακέτο θα περιλαμβάνει και εξυπηρετούμενα για να είναι δελεαστικό),  θα τα τιτλοποιεί μέσω έκδοσης ομολόγων με την εγγύηση του Δημοσίου και θα πωλεί τους τίτλους σε επενδυτές. Παρεμπιπτόντως, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών αξιοποίησε την ευκαιρία της επίσκεψης στην Ουάσιγκτον τον Οκτώβριο προκειμένου να επικοινωνήσει το σχέδιο «Ηρακλής» σε ‘θεσμικούς επενδυτές’ στις ΗΠΑ.

Με τον νόμο 3864/2010 (βλέπε 1ο μνημόνιο) αποφασίσθηκε και με το ΦΕΚ Α΄117/4.5.2012 επικυρώθηκε η ανακεφαλαιοποίηση με 60 δις και των 4 συστημικών τραπεζών με παράλληλη υποχρέωσή τους την παροχή ρευστότητας στην αγορά και την επανεκκίνηση της οικονομίας, αλλά και την διαγραφή όλων των κόκκινων δανείων (2,5 δις ευρώ τότε). Ως γνωστόν, οι ανακεφαλαιοποιήσεις έγιναν, ενώ οι υποχρεώσεις αθετήθηκαν. Σήμερα που τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια έχουν φθάσει τα 79 δις (39%), το ΤΧΣ απαιτεί να μειωθούν δραστικά ώστε το ποσοστό τους να περιορισθεί σε μονοψήφιο ποσοστό έως το 2022. Οπότε όλες ανεξαιρέτως οι τράπεζες καλούνται να προσδιορίσουν το ακριβές ύψος και είδος των κόκκινων δανείων, που θα εντάξουν στο όχημα ειδικού σκοπού (SPV), που θα δημιουργηθεί ειδικά γι’ αυτό τον σκοπό και με την προοπτική να αναλάβει δάνεια 30-40 δισ. ευρώ. Ήδη, πάντως, η διοίκηση της Εθνικής σκέφτεται να κάνει εντός του 2020 την τιτλοποίηση των στεγαστικών δανείων ύψους άνω των 3 δις ευρώ, που είχε προγραμματίσει για το 2021.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της νεοσυσταθείσας Ένωσης Ανωνύμων Εταιριών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΑΕΔΑΔΠ), τα σχέδια τόσο του ΤΧΣ όσο και της ΤΕ για τις τιτλοποιήσεις, δείχνουν ότι την διετία 2019-2020 οι Τράπεζες θα προβούν στην πώληση των εξασφαλισμένων δανείων (πχ. στεγαστικών). Οπότε οι ‘συναινετικές’ ή ‘φιλικές’ λύσεις θα εφαρμοστούν ολοένα και περισσότερο το προσεχές διάστημα. Οι επιλογές, που θα δοθούν στον δανειολήπτη, θα είναι:

* Εθελοντική παράδοση ενυπόθηκου ακινήτου
* Μετατροπή σε ενοικίαση/χρηματοδοτική μίσθωση
* Εθελοντική εκποίηση ενυπόθηκου ακινήτου
* Ανταλλαγή με άλλο ακίνητο μικρότερης αξίας

Όπως και να ’χει, οι ρυθμίσεις των κόκκινων δανείων θα γίνουν με «μπαλαντέρ» τα ακίνητα. Κάθε δανειολήπτης θα αντιμετωπιστεί διαφορετικά και, πάντως, ανάλογα με το/τα ακίνητα που έχει. Δηλαδή ανάλογα με τις ορέξεις, που θα προκαλέσει το ακίνητο στους ‘θεσμικούς επενδυτές’. Ορέξεις, διαθέσεις, σχέδια και σκοποί επενδυτών είναι προ των πυλών και οι 400.000 επικείμενοι πλειστηριασμοί θα τα φέρουν εντός των πυλών πολύ σύντομα….

Η Ειρήνη Αντωνίου είναι μέλος του Ε.ΠΑ.Μ.

 

 

    Αφήστε ένα σχόλιο